ประวัติความเป็นมา ผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติ

             

ประวัติความเป็นมา

ผ้ามัดย้อมเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นของคนในหมู่บ้านคีรีวง  ตำบลกำโลน  อำเภอลานสกา จังหวัดนครศรีธรรมราชกลุ่มผ้ามัดย้อมมุ่งมั่นสู่มาตรฐานระบบการจัดการวิสาหกิจชุมชน (มจก.) กลุ่มผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติบ้านคีรีวงเป็นการย้อมสีธรรมชาติ เป็นความรู้และภูมิปัญญาชาวบ้านที่ถ่ายทอดสืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่นและเป็นวิถีชีวิตและวัฒนธรรมที่สอดคล้องกับชุมชน เช่น การย้อมฮ่อมของภาคเหนือ ฯลฯ การย้อมสีธรรมชาติเป็นกระบวนการที่พึ่งพิงกับวัสดุธรรมชาติเป็นการใช้ประโยชน์จากธรรมชาติ ทำให้ผู้ย้อมสีธรรมชาติเห็นคุณค่าและผูกพันกับธรรมชาติ การใช้วัสดุจากธรรมชาติมาทำการย้อมสีธรรมชาติจึงไม่ใช่ประโยชน์อย่างเดียวแต่เป็นการอนุรักษ์รักษาต้นไม้และการปลูกเพิ่มเติมเพื่อการเพิ่มขึ้นของปัจจัยหรือวัตถุดิบในการใช้ทำย้อมสีธรรมชาติ วัสดุที่นำมาใช้ทำสีย้อมผ้าธรรมชาติจะเป็นส่วนต่างๆ ของต้นไม้ เช่น เปลือกมังคุด แกน ราก ใบ ดอก และผล เป็นต้น กลุ่มสตรีในชุมชนบ้านคีรีวงประกอบด้วยสมาชิก 4 หมู่บ้าน คือหมู่ 5, 8 ,9 และ 10 ชาวบ้านคีรีวงนอกจากทำสวนผลไม้เป็นหลักแล้ว ว่างจากทำสวนผลไม้ มารวมกลุ่มทำผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติ เป็นการเปิดโอกาสให้สตรีเรียนรู้สังคม เรียนรู้ปัญหาและศักยภาพ ในการช่วยแก้ปัญหาของครอบครัวและชุมชน และยังได้รื้อฟื้นการย้อมสีธรรมชาติของหมู่บ้านคีรีวงอีกด้วย โดยก่อตั้งเมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2539 มีสมาชิกครั้งแรก 10 คน ได้รับการสนับสนุนด้านต่างๆ จากโครงการพัฒนาอาชีพส่งเสริมเพื่ออนุรักษ์ธรรมชาติมูลนิธิดกมล คีมทอง วัตถุประสงค์ในการจัดตั้งกลุ่มผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติ เพื่อสร้างอาชีพกับสตรีในชุมชน ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ และเพื่อสร้างเสริมพัฒนาด้านความคิดและสร้างงานใหม่รู้จักนำวัสดุในท้องถิ่นมาใช้ให้เกิดประโยชน์ตลอดจนสร้างความเข้มแข็งความสามัคคีในหมู่คณะด้วย พืชที่ให้สีย้อมผ้าด้วยสีธรรมชาติ เช่น ลูกเนียงให้สี น้ำตาลเข้ม , ฝักสะตอ - สีเทา ,ในมังคุด- สีส้มกับชมพู, ใบหูกวาง-เหลืองอมเขียว ,เหลืองอมเขียว , ใบเพกา-เขี้ยวเข้ม ,แกนขนุน-เหลืองสด และแกนหลุมพอ –น้ำตาลอ่อน กิจกรรมของกลุ่มผ้ามัดย้อมสีธรรมชาติ คือ ย้อมด้วยสีของใบมังคุด แกนขนุน ใบเพกา ใบหูกวาง แก่นหลุมพอ สะตอ ลูกเนียง ฯลฯ และแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์จำหน่าย เช่น กางเกง เสื้อ กระเป๋า สารพัดประโยชน์ ผ้าเช็ดหน้า ของที่ระลึกต่าง ๆ ฯลฯ